Beschermde gebieden slagen er niet in om meer dan 75% van de wereldwijde insectensoorten te beschermen.

Het reddingsplan EU geeft duidelijk aan dat bescherming van insecten alleen in Natura 2000 natuurgebieden onvoldoende is.

Deze input hebben wij ook gegeven richting Nederlandse politiek voor de discussie over Landelijk gebied.

Onderstaande vertaling van Engelse artikel in Daily Science over rol van beschermde gebieden wereldwijd bevestigt het belang van ons standpunt om bijen ook buiten natuurgebieden te beschermen.

Insecten spelen cruciale rollen in bijna elk ecosysteem - ze bestuiven meer dan 80% van de planten en zijn een belangrijke bron van voedsel voor duizenden soorten gewervelde dieren - maar insectenpopulaties storten wereldwijd in en ze blijven onderbelicht bij beschermingsinspanningen. Beschermde gebieden kunnen bedreigde soorten beschermen, maar alleen als deze bedreigde soorten daadwerkelijk binnen de beschermde gebieden leven. Een nieuwe studie die op 1 februari verscheen in het tijdschrift One Earth, heeft aangetoond dat 76% van de insectensoorten niet voldoende beschermd worden door beschermde gebieden.

"Het is hoog tijd dat we insecten meenemen in beschermingsbeoordelingen", zegt hoofdauteur Shawan Chowdhury, een conservatiebioloog bij het Duitse Centrum voor Integratieve Biodiversiteitsonderzoek (iDiv). "Landen moeten insecten opnemen in de plannen voor beschermde gebieden en bij de beheer ervan."

Hoewel bekend is dat beschermde gebieden veel soorten gewervelde dieren beschermen tegen belangrijke antropogene bedreigingen, is het nog grotendeels onbekend in welke mate dit ook geldt voor insecten. Om te bepalen welk deel van de insectensoorten beschermd wordt door beschermde gebieden, hebben Chowdhury en zijn collega's gegevens over de verspreiding van soorten van het Global Biodiversity Information Facility samengevoegd met wereldwijde kaarten van beschermde gebieden.

Ze vonden dat 76% van de wereldwijde insectensoorten onvoldoende vertegenwoordigd zijn in beschermde gebieden, inclusief enkele kritiek bedreigde insecten zoals de dinosaurusmier, de scharlaken Hawaiian damselfly en de getrainde tijgermot. Bovendien komen de wereldwijde verspreidingen van 1.876 soorten uit 225 families helemaal niet samen met beschermde gebieden.

De auteurs waren verrast door de mate van ondervertegenwoordiging. "Veel insectengegevens komen uit beschermde gebieden, dus we dachten dat het deel van de soorten dat door beschermde gebieden beschermd wordt hoger zou zijn", zegt Chowdhury. De tekortkoming is veel ernstiger dan een vergelijkbare analyse die werd uitgevoerd op vertebraten, die aantoonde dat 57% van de 25.380 vertebraten onvoldoende werden gedekt. Insecten in sommige regio's waren beter beschermd dan in andere. Redelijk hoge percentages insectensoorten werden in Amazonië, Saharo-Arabia, West-Australië, de Neotropen, de Afrotropen en Centraal-Europa voldoende beschermd, maar vielen voor veel soorten in Noord-Amerika, Oost-Europa, Zuid- en Zuidoost-Azië en Australasië tekort.

Insecten zijn historisch over het hoofd gezien door conservatieprogramma's en dit onderzoek was beperkt door het gebrek aan gegevens over insectendistributie. "Van de schatting van 5,5 miljoen insectensoorten wereldwijd konden we alleen de distributie van 89.151 soorten modelleren", zegt Chowdhury. "Meer dan 80% van alle dieren zijn insecten, maar insecten vormen slechts 8% van de beoordeelde soorten op de IUCN Rode Lijst van Bedreigde Soorten."

Zelfs als insecten binnen beschermde gebieden leven, kunnen ze niet profiteren van deze "bescherming", zegt Chowdhury. "Veel insectensoorten dalen binnen beschermde gebieden door bedreigingen zoals snelle milieuaanpassingen, verlies van verbindingsstukken en wegen binnen beschermde gebieden."

"Er kunnen een aantal stappen worden ondernomen om insecten efficiënt te beschermen en deelname van alle soorten mensen is essentieel", zegt Chowdhury. "Burgerschap kan een enorme impact hebben op het invullen van de informatiekloof over insectendistributie. Wetenschappers en beleidsmakers moeten nu opschieten en helpen bij deze uitdaging om belangrijke sites voor insectenbehoud te identificeren."