Hoe help je een verzwakte, uitgeputte hommel in het vroege voorjaar?
Regelmatig ontvangen wij hier vragen over in dit artikel geven we een uitleg.
Hoe raakt de hommel uitgeput?
Zij is uit de winterslaap gekomen en gaat op zoek naar nectar om weer reserves op te bouwen die ze in de winter is verloren. Normaal zie je vanaf februari de eerste koninginnen verschijnen. Door klimaatverandering met warme winters soms al in januari.
Het probleem is dat de koninginnen voedsel nodig hebben maar dat er nog weinig voedsel te vinden is. Sneeuwklokjes, krokus, blauw druifje zijn belangrijke voedselplanten die vroeg bloeien, plant ze daarom in je tuin.
De rol van de buiten temperatuur
De temperatuur speelt ook een grote rol: hommels kunnen namelijk alleen vliegen als de vleugelspieren voldoende zijn opgewarmd. Om precies te zijn dienen de spieren minimaal 30 graden Celsius te zijn, voordat de vleugels kunnen worden gebruikt om te vliegen.
Opmerkelijk: de koningin vliegt al bij een buitentemperatuur van 2 °C, de werksters bij 6 °C. Voor andere bijensoorten zijn dergelijke temperaturen veel te laag om zich buiten het nest te begeven.
Bij een buiten temperatuur van zes graden, duurt het ongeveer 15 minuten om de vleugels op te warmen. Bij een omgevingstemperatuur van 13 graden duurt dit vijf minuten en bij 24 graden bereiken de borstspieren al na enkele seconden de juist temperatuur. Daardoor verbruikt de hommel bij koude veel energie.
Uitgeputte hommel gevonden, en nu?
Neem een hommel heel voorzichtig op met een papiertje of een lepel en breng haar weer op krachten met een oplossing van een half theelepeltje suiker dat je oplost in lauw water op een eetlepel.
Kijk ook deze video
Als je goed kijkt ze je mijten op het lijf van de hommel. Vooral de hommelkoninginnen die in het voorjaar een nieuw volk stichten dragen vaak veel mijten op plaatsen waar de hommel zich niet goed kan poetsen, zoals op de achterkant van het borststuk of boven de voorpoten. Deze mijten zijn van groot belang voor de hommels, omdat ze leven van afval in het nest en mogelijk onder andere schimmelvorming tegengaan. Waarschijnlijk snoepen ze ook wel van de voedselvoorraad, zonder dat de hommels daar veel last van hebben.
Belangrijk: geef nooit honing aan hommels. Dat lijkt gezond maar kan juist verkeerd uitpakken. In honing zitten soms ziekteverwekkers waar hommels ziek van kunnen worden. Dat wil niet zeggen dat de honing voor de mens gevaarlijk is. De mens is ongevoelig voor deze ziekteverwekkers.
Laat de hommel het suikerwater drinken. Je zult zien dat de hommel meer actiever wordt, kracht opdoet en weer helemaal fit haar weg kan vervolgen!
Het kan ook zijn dat de hommel weinig actief is. Dan kan het helpen als je de hommel tijdelijk in een (schoenen)doos stopt. Leg er eventueel wat hooi of gras in. (nooit wol, daarin blijven klauwtjes vaststeken).
Zet er een schoteltje in met klein laagje suikerwater en zet de hommel weg bijvoorbeeld in de schuur. Niet bij verwarming plaatsen.
Je kunt de hommel zo een aantal uren laten. Grote kans dat de hommel meer suikerwater heeft gegeten en toch is opgewarmd. Was de hommel erg nat door regen dan is deze ook weer opgedroogd.
Je merkt het doordat de hommel actiever is. Laat deze dan alsnog vrij.
Een kleine waarschuwing is op zijn plaats.
Hommels kunnen wel degelijk steken. Ze zijn totaal niet agressief, vliegen heel vriendelijk rond op zoek naar nectar. Ze steken alleen als ze zich bedreigd voelen. Dit laten ze merken door op hun zij of rug te gaan liggen met de pootjes omhoog wuivend. en angel naar voren. Benader het beestje dus vriendelijk en niet opdringerig. Wees geduldig en handel met rustige bewegingen. Als je ze suikerwater geeft lijkt het wel of ze begrijpen dat je ze helpt. Wij hebben nog nooit gehoord dat iemand die dit doet is gestoken.
Ga hommels tellen, leuk en leerzaam!
Of steun onze hommelprojecten.
Lees hier over de invloed van klimaatverandering op overlevingskansen van hommels