Insecten verdwijnen als de lelieteelt doorgaat
De teelt van Lelies vormt een groot gevaar voor insecten. Hoogleraar milieu- en gezondheidsrisico’s Jeroen van der Sluijs (Universiteit Bergen, Noorwegen) waarschuwt dat het gebruik van bestrijdingsmiddelen in deze sector buitensporig hoog is. Op de gebruik lijst staan onder meer Deltamethrin, Acetamiprid en Abamectine, middelen die dodelijk zijn voor bijen en andere bestuivers.
Volgens Van der Sluijs ontbreekt een eerlijke afweging: Lelies zijn siergewassen, terwijl insecten onmisbaar zijn voor onze voedselvoorziening. Onderzoek laat zien dat insectenpopulaties wereldwijd jaarlijks met 2,5% afnemen. In Nederland staat de helft van de wilde bijensoorten inmiddels op de Rode Lijst.
De huidige toelatingsprocedures voor bestrijdingsmiddelen schieten tekort. Vaak wordt alleen gekeken naar de honingbij en naar korte termijneffecten. In de praktijk stapelen middelen zich op, versterken ze elkaar en hebben ze langdurige gevolgen: verstoring van oriëntatie, vruchtbaarheid en weerstand bij insecten.
Los van insecticiden, zijn ook herbiciden (gif tegen onkruid) en fungiciden (gif tegen schimmels) in de lelieteelt schadelijk. Glyfosaat neemt bloemen weg die voedsel bieden, terwijl middelen als Boscalid de fermentatie van pollen tot bijenbrood verstoren en complete volken kunnen laten instorten.
Van der Sluijs pleit voor een omslag naar agro-ecologie: landbouw die werkt met de natuur in plaats van ertegenin. Biologische alternatieven zijn haalbaar én betaalbaar. Preventief sproeien zou moeten stoppen. Gewasbeschermingsmiddelen behoren uitsluitend ingezet te worden bij daadwerkelijke plagen.
Ingrijpen is snel nodig. Een uitstervingsgolf van insecten is momenteel gaande. Een verbod op chemische lelieteelt zou een belangrijk begin zijn. Alleen door het nemen van maatregelen kunnen we bestuivers, en daarmee ook onze voedselzekerheid, redden.
