Verstening in Nederland: leefgebied voor bijen verdwijnt

De leefomgeving voor bijen en andere insecten in Nederland staat onder druk. Uit een recent onderzoek van milieuorganisatie Natuur & Milieu in samenwerking met architecten- en ingenieursadviesbureau Sweco blijkt dat de verstening in de 30 grootste gemeenten van Nederland de afgelopen vijf jaar fors is toegenomen. Dit leidt tot een verlies van openbaar groen dat essentieel is voor het voortbestaan van bijen en andere insecten.

Het aantal vierkante meters openbaar groen per huisadres daalde met maar liefst 24%. In de helft van alle buurten in Nederland is inmiddels sprake van verstening, waarbij minder dan 75 m² openbaar groen per huisadres beschikbaar is of waar geen enkel aaneengesloten groengebied van minstens één hectare aanwezig is. In de vier grootste steden – Amsterdam, Utrecht, Rotterdam en Den Haag – geldt dit zelfs voor 7 op de 10 buurten. Bovendien is het aantal versteende buurten de afgelopen vijf jaar met bijna 8% toegenomen.

Verstening: een crisis voor bijen

Voor bijen betekent deze ontwikkeling een verdere afname van hun leefgebied. Bijen zijn afhankelijk van bloemen voor nectar en stuifmeel, maar in versteende buurten zijn bloeiende planten en bomen steeds zeldzamer. Deze trend heeft ernstige gevolgen:

• Minder voedselbronnen: zonder bloemen hebben bijen geen toegang tot essentiële voedingsstoffen.
• Geen nestelplekken: veel wilde bijen bouwen nesten in de grond of in holtes, die verdwijnen door bestrating.
• Verminderde biodiversiteit: minder bijen betekent ook minder bestuiving, wat gevolgen heeft voor planten, dieren en uiteindelijk onze voedselvoorziening.

Andere belangen

Openbaar groen speelt niet alleen een rol in het behoud van bestuivers, maar biedt ook voordelen voor mensen. Het helpt steden om beter om te gaan met hittegolven, wateroverlast en luchtvervuiling. Daarnaast draagt groen bij aan de mentale en fysieke gezondheid van stadsbewoners. Uit eerder onderzoek van Sweco bleek dat vergroening van stedelijke gebieden kan leiden tot ruim 62.000 minder patiënten in Nederland.

Oplossingen

Om bijen en biodiversiteit te beschermen, pleit Natuur & Milieu voor landelijke maatregelen, zoals:

• Een landelijke groennorm in de Omgevingswet, zodat gemeenten verplicht worden om meer groen te behouden en te creëren.
• Financiering vanuit het Rijk om gemeenten te ondersteunen bij investeringen in groenvoorzieningen.

Maar iedereen kan een belangrijke bijdrage leveren. Wist je dat alle tuinen in Nederland samen net zo groot zijn als de Veluwe? Dit betekent dat elke tuin een verschil kan maken! Het vergroenen van je tuin is een effectieve manier om bijen te helpen.

Help de bij: maak je tuin bijvriendelijk

De Bijenstichting biedt een praktische cursus om je tuin om te toveren tot een waar paradijs voor bijen. Met stappen zoals het planten van bloemen, het vermijden van bestrijdingsmiddelen en het aanbieden van nestelplekken, kun je de bijen helpen. Doe mee en ontdek hoe je jouw tuin bijvriendelijk kunt maken: Cursus: Maak je tuin bijvriendelijk.

Elke bloem, boom en struik telt!