Tien miljoen hommels dreigen te verdwijnen – een stille crisis in ons landschap

10/17/2025

2 min

Meer dan één op de vijf hommelsoorten loopt risico op uitsterven.

Persbericht: Vorden, oktober 2025 - Het gezoem boven bloemenvelden en in tuinen lijkt zo vanzelfsprekend, maar dat is het allang niet meer. Uit het nieuwste rapport van de IUCN (Internationale Unie voor Natuurbescherming) blijkt dat ruim 20% van de Europese hommelsoorten op de Rode Lijst staat als bedreigd. ¹⁾Voor Nederland kan dat betekenen dat op termijn zo’n tien miljoen hommels uit ons landschap verdwijnen.

Dat verlies is niet alleen een stille ramp voor de natuur, maar ook een directe bedreiging voor de bestuiving van talloze wilde planten en voedselgewassen.

Hoe groot is het probleem in Nederland?

Er bestaan geen officiële tellingen van hommels, maar op basis van ecologische data is een realistische schatting mogelijk.

Nederland telt ongeveer 3,35 miljoen hectare land, waarvan naar schatting 10% geschikt leefgebied vormt voor hommels, bloemrijke bermen, natuurterreinen en tuinen.

In zulke gebieden leeft gemiddeld één hommelnest per hectare, met circa 150 individuen per kolonie. Daarmee zijn er naar schatting 50 miljoen hommels actief tijdens het seizoen.

Als één op de vijf soorten verdwijnt, daalt dat aantal met ongeveer 10 miljoen hommels, een dramatische afname van onze natuurlijke bestuivers.

Oorzaken van de achteruitgang

De oorzaken van de afname zijn bekend, maar complex en samenhangend:

Pesticidengebruik – ook lage doseringen verzwakken hommels en verstoren hun oriëntatie. ²⁾
Bloemarmoede – steeds minder bloeiende planten in akkers, bermen en tuinen.
Gebrek aan nest- en overwinterplekken – verharding en strak maaibeleid laten weinig ruimte over.
Klimaatverandering – droge zomers en verschuivende bloeitijden brengen kolonies uit balans. Hommels krijgen het simpelweg te warm vanwege hun

De optelsom van deze factoren maakt dat zelfs sterke soorten langzaam verdwijnen.

Al sinds 2010 inzet voor hommels

De Bijenstichting zet zich al sinds haar oprichting in 2010 in voor het behoud van hommels en andere wilde bijen. ³⁾
Met voorlichting, educatieve projecten, onderzoek en campagnes als de Hommel Buzzz Club ⁴⁾ en de aankomende Hommel Coaches werkt de stichting aan bewustwording én aan concrete verbeteringen in het veld.

“Veel mensen weten inmiddels dat het slecht gaat met de hommels,” zegt Jaap Molenaar, voorzitter van de Bijenstichting. “Maar het herstel is broos en de bedreigingen nemen toe. Dit is hét moment om door te pakken.”

Wat kan iedereen doen?

De Bijenstichting roept inwoners, scholen en overheden op om actief bij te dragen aan het herstel van hommelpopulaties.

“Weten is niet genoeg,” benadrukt Molenaar. “Het echte verschil maken we pas als we onze tuinen, balkons, bermen en agrarisch landschap écht bijvriendelijk inrichten.”

Met kleine keuzes kun je al veel betekenen:
• Plant biologische, gifvrije bloemen en bloembollen – hommels hebben van het vroege voorjaar tot de late herfst voedsel nodig. Zelfs minieme resten bestrijdingsmiddelen kunnen al fataal zijn.
• Creëer nestplekken – laat stukjes open grond of oude muizenholletjes met rust, of plaats een hommelkast.
• Maai minder – geef bloemen de kans om te bloeien en zaad te vormen.

Tien miljoen minder hommels – dat mag nooit de toekomst van Nederland worden.