EFSA saboteert eerlijke toetsing bestrijdingsmiddelen
De Europese Autoriteit voor Voedselveiligheid (EFSA) is betrokken bij een groot schandaal. Uit onderzoek blijkt dat het management van de EFSA oplossingen afwijst om de verbanden tussen de ziekte van Parkinson en neurotoxische pesticiden beter te beoordelen. Pesticiden kunnen inderdaad ernstige schade aan onze hersenen veroorzaken en sommige zijn direct gelinkt aan de slopende ziekte van Parkinson. Internationale experts zijn het erover eens dat de huidige beoordeling van pesticiden dit nauwelijks in beschouwing neemt, terwijl sommige experts van EFSA dit wel erkennen. In wiens belang handelt het management van de EFSA?
Schade aan de hersenen is een zeer ernstige en onomkeerbare zaak. Expert neurologen waarschuwen voor een epidemie van Parkinson. (1) Ze linken dit aan het gebruik van pesticiden en eisen snelle actie (2). In Nederland, waar veel pesticiden worden gebruikt in de bloembollenteelt en veel lokale bewoners en boerengezinnen worden blootgesteld, heeft dit geleid tot een verhit publiek debat met actieve betrokkenheid van medische experts. De Parkinson Vereniging heeft verontrustende verhalen verzameld van slachtoffers die met pesticiden werkten en op jonge leeftijd de ziekte kregen. Samen met een reeks gezondheids- en milieuorganisaties en de grootste vakbond presenteerden ze een sociaal manifest over pesticiden om betere bescherming te eisen voor werknemers, boeren en bewoners. (3)
Schade aan de hersenen gebeurt niet van de ene op de andere dag. Parkinson specialist Professor Bas Bloem van de Radboud Medische Universiteit Nijmegen legt uit: “De hersenen hebben een grote reservecapaciteit. Door deze reservecapaciteit treden neurologische symptomen pas op wanneer er al zeer uitgebreide schade in de hersenen heeft plaatsgevonden. In het concrete geval van Parkinson: pas wanneer ongeveer 60 tot 70% van de zenuwcellen in het betreffende hersengebied beschadigd zijn. Neurologische symptomen zijn dus een zeer laat verschijnsel.”
Het Nederlandse Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) concludeerde al in november 2021 dat de huidige beoordeling van pesticiden onvoldoende is: “De gegevensvereisten voor actieve ingrediënten in pesticiden bevatten geen standaardinformatie over de effecten van deze stoffen op het zenuwstelsel. De huidige testrichtlijnen geven ook onvoldoende inzicht in of een stof kleine onopvallende veranderingen in de hersenen kan veroorzaken die kunnen leiden tot ziekten zoals Parkinson.” en stelde mogelijke oplossingen voor. (4) De Nederlandse autoriteiten besloten de EFSA te verzoeken dit te onderzoeken.
EFSA stemde ermee in een conferentie over dit onderwerp te organiseren, die plaatsvond op 7-8 september 2022. In totaal namen 49 experts uit vele landen deel, waaronder zes van de EFSA. Ze kwamen tot een zeer duidelijke conclusie.
“Over het algemeen was er een brede consensus dat de huidige procedures, die deel uitmaken van bestaande regelgevende maatregelen, ons waarschijnlijk een ontoereikend inzicht geven in de daadwerkelijke neurotoxische effecten van specifieke pesticiden op de substantia nigra, en daardoor een ontoereikende beoordeling bieden van het risico op het ontwikkelen van de ziekte van Parkinson bij blootstelling van de mens.”
De substantia nigra, wat Latijn is voor "zwarte stof", is een gebied in de hersenen dat een belangrijke rol speelt in de belonings-, associatie- en bewegingspathways. Het is gelegen in het middenbrein en is betrokken bij de productie van dopamine, een neurotransmitter die essentieel is voor de coördinatie van bewegingen. Een verminderde functie of beschadiging van de neuronen in de substantia nigra is in verband gebracht met de ziekte van Parkinson. Bij mensen met deze ziekte sterven dopamineproducerende neuronen in de substantia nigra af, wat leidt tot een tekort aan dopamine in het brein. Dit tekort veroorzaakt de typische symptomen van Parkinson, zoals trillen, stijfheid en bradykinesie (vertraagde beweging).
Er was ook brede erkenning dat betere experimenten noodzakelijk zijn en hoe ze moeten worden ontworpen: “Daarnaast zijn er duidelijke ideeën over hoe experimenten uit te voeren die zullen bijdragen aan een verbeterde screeningprocedure; dit omvat zowel verbeterde in vivo experimenten als het zoeken naar betrouwbare in vitro alternatieven.”
Ondanks deze expert bijeenkomst wordt al deze informatie niet meegenomen in het advies voor verlenging toelating Glyfosaat.
Artikelen en berichten:
Notes:
(1) The Emerging Evidence of the Parkinson Pandemic, E Ray Dorsey, Todd Sherer, Michael S Okun, Bastiaan R Bloem, 2018
(2) Neurodegeneration in a regulatory context: The need for speed, Science Direct, March 2023
(3) Dutch Social Manifesto on Pesticides, April 2023
(4) Pesticides and neurodegenerative diseases: possibilities for improving the market authorisation requirements RIVM, 18 November 2021
(5) Workshop on the EFSA NAMs Project on Environmental Neurotoxicants, 7-8 September 2022, text agreed on 25 October 2022)
(6) EFSA call for research 7 April 2023
(7) Letter from Dutch National Health Institute RIVM to Dutch minister, 18 April 2023
(8) Letter from Dutch National Health Institute RIVM to EFSA, 17 July 2023 (in our possession)
(9) Letter PAN Europe to EU Health Commissioner Kyriakides, 10 October 2023