Op het bijenbalkon van Nynde: ‘Een goed begin is het halve werk’

Yes! Je bent van plan om je balkon bijvriendelijk te maken. Maar waar begin je eigenlijk? Die vraag stelde ik mezelf ook twee jaar geleden toen ik naar mijn uitgestrekte, kale terras keek. Het doel is om meer hommels, wilde bijen en ander leven aan te trekken, dus je wil dat de planten die op je balkon staan goed gedijen zodat er voldoende voedsel beschikbaar is. De planten zullen namelijk de basis vormen van jouw zoemende oase, want zonder voedsel geen bij. Daarom is een belangrijke eerste stap de zonuren van jouw balkon bepalen. Een beetje een saai klusje, maar geloof me, een goed begin is het halve werk.

Van dit.. naar dit! Maar waar begin je?

Noord-Oost-Zuid-West

Er zijn drie categorieën om aan te geven op wat voor plek een plant gelukkig is: zon (minimaal 5 uur volle zon), halfschaduw (tussen 3 en 5 uur volle zon) en schaduw (tot 2 uur zon). Dus vraag je af, zit je in de volle zon? Ligt een deel misschien in de schaduw? Of zit je voornamelijk in de halfschaduw? Zo pak je het aan: neem een stuk ruitjespapier, teken je balkon op schaal, tel hoeveel uur zon elk deel van je balkon krijgt en zet dat op de tekening.

Het beste kun je de lichtinval hartje zomer berekenen wanneer de zon het hoogst staat, maar tegenwoordig heb je hele handige apps waardoor je dit eigenlijk op elk moment in het jaar kunt doen. Natuurlijk biedt een zonnig balkon op het zuiden meer mogelijkheden, maar ook op een schaduwrijk balkon op het noorden kun je planten zetten die waardevol zijn voor bijen. Denk aan het mooie Vingerhoedskruid of Donkere ooievaarsbek. Kijk ook meteen of je balkon in sommige hoeken wind vangt. Zit je bijvoorbeeld net als ik vlakbij zee, dan is het handig om daar rekening mee te houden.

Heb je dit allemaal een beetje in kaart gebracht, dan kun je daarna de juiste plek kiezen voor elke plant en ook meteen bepalen waar straks je bijenhotel komt. Die plaats je op een zonnige en vooral windvrije plek, het liefst waar zowel de ochtend- als de middagzon schijnt.

Links: zonuren bepalen. Rechts: een doos vol biologische, inheemse planten van Cruydt-Hoeck.

Planten uitzoeken: waar moet je op letten?

Bij het kiezen van planten zijn er eigenlijk twee dingen waar je even op moet letten. Allereerst is het belangrijk dat ze onbespoten zijn, dus biologisch of van een ecologische kweker. Zorg er vervolgens ook voor dat ze open bloemen hebben, zodat de bijen makkelijk nectar en stuifmeel kunnen verzamelen. Als je deze twee punten in gedachten houdt, ben je al een heel eind op weg en weet je zeker dat die lieve, hardwerkende bestuivers straks veilig van jouw bloemen kunnen genieten.

Zet om te beginnen bijvoorbeeld Gevlekt longkruid, Dagkoekoeksbloem, Beemdkroon of Gele dovenetel in een pot. Dit zijn prachtige inheemse soorten die binnenkort al zullen bloeien en bijen voorzien van gezond voedsel na hun lange winterslaap. Of plant een bessenstruik naast je balkondeur. Heb je de bloesems van de blauwe bes al eens gezien? Schitterend zijn ze!  Een echte traktatie voor vroege aardhommels, en later voor jou, wanneer de bessen rijpen.

Helaas is het vinden van biologische planten nog best lastig, maar wist je dat je ze heel makkelijk online kunt bestellen en laten bezorgen? Check bijvoorbeeld eens Sprinklr of Cruydt-Hoeck. De meeste planten op mijn balkon komen hier vandaan en doen het fantastisch. Toch liever op zoek gaan naar een duurzame kwekerij in de buurt? De website biotuinwijzer.nl is erg handig om adresjes te vinden. 

Met deze eerste stappen zal je gegarandeerd een goede start maken en kan het niet anders dan dat jouw balkon straks een groot bijensucces wordt!

Tip: zoek eens op welke wilde bijen er allemaal in jouw buurt voorkomen. Zo kun je je plantenkeuze daar ook op aanpassen. Elk voorjaar geeft de Bijenstichting een workshop ‘solitaire bijen herkennen’ om je hierbij op weg te helpen.